Tứ đại danh tác của Trung Quốc

By Vũ Phương | Văn hóa Trung Quốc | 15 Tháng Mười Một, 2023 | 0

“Tứ đại danh tác” là 4 tác phẩm văn học kinh điển của Trung Quốc bao gồm: Tam Quốc diễn nghĩa, Thủy Hử, Tây Du Ký và Hồng lâu mộng… Không chỉ có tiêu chuẩn văn học và thành tựu nghệ thuật cao, 4 tác phẩm này còn chứa đựng tư tưởng và triết lý nhân sinh sâu sắc. Chính vì vậy, 4 tác phẩm này được coi là hình mẫu trong kho tàng văn học Trung Quốc đồ sộ và được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới.

Trong chuyên mục Khám phá Trung Quốc hôm nay, cùng tìm hiểu về 4 tác phẩm văn học kinh điển của Trung Quốc với Tiếng Trung Nguyên Khôi nhé!

Nội dung bài viết

NGUỒN GỐC TÊN GỌI “TỨ ĐẠI DANH TÁC”

Thuật ngữ “Tứ đại danh tác” (tiếng Trung: 四大名著) được dùng để chỉ 4 tác phẩm văn học kinh điển của Trung Quốc bao gồm:

Tam Quốc diễn nghĩa – La Quán Trung
Thủy Hử – Thi Nại Am
Tây du ký – Ngô Thừa Ân
Hồng Lâu Mộng – Tào Tuyết Cần

Theo các nghiên cứu, thuật ngữ “Tứ đại danh tác” bắt nguồn từ cuốn “Lý luận Văn học” của Trịnh Quốc Thuyên (tên tiếng Trung: 郑国铨), xuất bản năm 1981 và dần phổ biến, được nhiều người công nhận.

ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ TỨ ĐẠI DANH TÁC

Tứ đại danh tác mang vô số tinh hoa văn hóa. 4 tác phẩm giống như bốn ngọn núi sừng sững giữa cánh đồng rộng lớn của tiểu thuyết cổ điển, dù cuộc đời có thăng trầm thay đổi thế nào đi chăng nữa, dáng vẻ uy nghiêm của chúng sẽ không bao giờ bị tiêu diệt. Dù xét về mặt kỹ xảo nghệ thuật hay chiều sâu tư duy, chúng đều tiêu biểu cho đỉnh cao của tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc và là một chương rực rỡ, vẻ vang trong kho tàng văn học Trung Quốc lâu đời và cực kỳ phong phú.

Việc nghiên cứu Tứ đại danh tác mang đến cho người đọc, người học cơ hội trải nghiệm về nhân sinh, xã hội, đạo đức, lịch sử, địa lý, phong tục dân gian, tâm lý học và chiến lược thấm nhuần tư tưởng văn hóa – đạo đức Trung Hoa.

NỘI DUNG CHÍNH CỦA TỨ ĐẠI DANH TÁC

“Tứ đại danh tác này”đều sử dụng chất liệu chung là những sự kiện lịch sử có thật hoặc diễn ra trong thời kỳ lịch sử của các triều đại phong kiến Trung Quốc. Bằng lối tư duy và khả năng khắc họa kỹ lưỡng, các tác giả đã đem cả bầu trời triết học, tâm linh và cả tôn giáo đặc trưng của nền văn minh Trung Hoa khắc họa rõ nét trong từng lời văn.

Nếu là người yêu thích văn học, thích tiếng Trung Quốc thì bạn nhất định không thể bỏ qua 4 tác phẩm kinh điển này.

Thủy Hử -《水浒传》

Đến nay, vẫn còn nhiều tranh cãi về tác giả của tiểu thuyết “Thủy Hử”. Trong đó, quan điểm được nhiều người chấp nhận nhất là nhà văn Thi Nại Am (1296 – 1370), nhưng cũng có những tranh cãi khác lại cho rằng bộ tiểu thuyết kinh điển được chắp bút bởi La Quán Trung, Thi Huệ, Quách Huân Thác, Tống Nhân,…

Dù rằng vẫn còn nhiều tranh cãi về tác giả nhưng có 2 điểm người ta không thể phủ nhận ở tác phẩm chính là:

Thứ nhất, “Thủy Hử” là tác phẩm đầu tiên viết bằng tiếng cổ đại trong lịch sử văn học Trung Quốc.

Tác phẩm chủ yếu ca ngợi các cuộc nổi dậy của người nông dân.

Cụ thể, Cốt truyện chính của “Thủy Hử” kể về đội quân khởi nghĩa do Tống Giang chỉ huy. Thông qua một loạt câu chuyện sinh động về 108 vị hảo hán Lương Sơn đứng lên chống lại áp bức và chiến đấu anh dũng, tác phẩm đã vạch trần sự thối nát và tàn bạo của giai cấp thống trị cuối thời Bắc Tống, đồng thời phơi bày những mâu thuẫn xã hội đối lập gay gắt và hiện thực tàn khốc của những kẻ “quan lại chống dân” thời bấy giờ.

Tam Quốc Diễn Nghĩa -《三国演义》

“Tam Quốc Diễn Nghĩa” có tên đầy đủ là “Tam Quốc Chí Thông Tục Diễn Nghĩa” – 《三国志通俗演义》và được chắp bút bởi bậc thầy văn học La Quán Trung (khoảng 1330-1400).

“Tam Quốc Diễn Nghĩa” kể về thời chiến hỗn loạn Tam Quốc theo phương pháp bảy thực ba hư (bảy phần thực ba phần hư cấu). Theo đó, mạch truyện bắt nguồn từ cuộc Khởi nghĩa Khăn Vàng và kết thúc khi gia tộc Tư Mã tiêu diệt Ngô Khai Tân. Truyện chủ yếu mô tả các cuộc chiến tranh, phản ánh các cuộc đấu tranh chính trị và quân sự giữa ba nhóm chính trị Ngụy, Thục Hán và Ngô. Trong đó, tác giả đứng về phía Thục Hán lên án Tào Ngụy.

Bộ tiểu thuyết này được đánh giá là 1 trong 4 tác phẩm văn học cổ điển Trung Quốc xuất sắc nhất. Các nhân vật đã trở thành một “kiểu người điển hình” sống mãi với thời gian. Có thể kể đến như:

Gia Cát Lượng

Đây là nhân vật được La Quán Trung miêu tả một cách vô cùng sâu sắc, tỉ mỉ. Ông là một kỳ tài trong thiên hạ, có thể nhìn thấy trung-gian, thiện-ác trong nhân gian. Một trong những đặc điểm nổi bật của nhân vật này là sự trung thành. Ông nguyện một đời phò tá A Đẩu, cúc cung tận tuy, đến chết mới thôi.

Lưu Bị

Lưu Bị là một nhân vật được khắc họa từ chính nguyện vọng của người dân lúc bấy giờ: ông vua hiền có lòng nhân từ bác ái, thương dân như con. Theo ghi chép của bộ chính sử Tam Quốc chí, Lưu Bị là một vị tướng có tài cầm quân, biết ứng phó linh hoạt, nhất là khả năng nhìn thấu nội tâm và chiêu mộ nhân tài.

Tào Tháo

Tào Tháo lại được khắc họa là một nhân vật văn võ song toàn, túc trí đa mưu. Tuy rằng ông quá tham lam, một đời tàn sát vô số, bởi vậy mà mọi người mới gọi ông là “gian hùng”. Tào Tháo một đời ôm ấp chí lớn, cầu hiền tài như khát nước, nhưng đến cuối cùng, phàm là người hiền ông dùng mọi thủ đoạn để chiêu mộ thì lại không thể tận dụng được. Có lẽ đây cũng chính là điều đáng tiếc cũng như đáng thương nhất của Tào Tháo.

Tây Du Ký – 《西游记》

Tâu Du Ký được xem là tác phẩm kinh điển được yêu thích nhất tại Trung Quốc. Tác phẩm được tác giả Ngô Thừa Ân (1501 – 1582) chắp bút và cho ra đời vào khoảng những năm Gia Tĩnh Vạn Lịch triều Minh (thế kỷ 16).

Tây Du Ký đã được quay thành phim và trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức tuổi thơ của biết bao thế hệ.

Mạch truyện của “Tây Du Ký” chủ yếu xoay quanh nhân vật tên Tôn Ngộ Không. Trong 7 chương đầu, Ngô Thừa Ân kể về sự ra đời của Tôn Ngộ Không và cuộc đại náo Thiên Cung. Sau khi làm loạn trên Thiên Cung đã bị Phật Tổ phạt giáng trần cùng Trư Bát Giới và Sa hòa thượng phò Đường Tăng sang phương Tây thỉnh kinh. Trên đường đi gặp biết bao là gian nan khó khăn, tổng cộng phải trải qua 81 kiếp nạn mới đem được kinh phật trở về.

Một trong điểm đặc sắc của tác phẩm là Ngô Thừa Ân đã khéo léo vận dụng trí tưởng tượng phong phú của bản thân để miêu tả một thế giới thần tiên đầy kỳ diệu, huyền ảo và tráng lệ, từ đó viết lên hàng loạt những câu chuyện thần thoại hấp dẫn và li kỳ.

Bên cạnh đó, Tây Du Ký thông qua câu chuyện giữa thần và quỷ để vạc trần bộ mặt đen tối của xã hội phong kiến, đặc biệt là sự đen tối của xã hội nhà Minh và sự thối nát của giai cấp thống trị. Hình ảnh những yêu ma, quỷ quái trong tác phẩm là ám chỉ quan lại bá đại trong triều đại nhà Minh, là biểu tượng của thế lực chuyên hãm hại nhân dân. Ngoài ra, tác phẩm còn tố cáo sự giả dối của tôn giáo và sự lố bịch của Thần đạo.

Hồng Lâu Mộng – 《红楼梦》

“Hồng Lâu Mộng” hay còn được gọi là “Thạch đầu kí” là tác phẩm kinh điển được Tào Tuyết Cần (khoảng 1715 – 1763) sáng tác trong khoảng giữa thế kỉ 18 triều đại nhà Thanh, Trung Quốc.

Hồng Lâu Mộng” chủ yếu kể về những con người và sự việc xảy ra trong một gia đình hư cấu trong một triều đại hư cấu. Trong đó, mối quan hệ tình cảm giữa Giả Bảo Ngọc, Lâm Đại Ngọc, Tiết Bảo Thoa là chủ đề chính.

Thông qua việc mô tả một số sự kiện hàng ngày, phản ánh tình yêu, hận thù và nỗi buồn của người phụ nữ trong đại quan viên Giả Phủ với Kim Lăng thập nhị thoa, tác giả đã lột trần cái nông cạn của giới thượng lưu Giả phủ – nơi cuộc sống xa hoa, cái tư tưởng bảo thủ cũng như những mối quan hệ tàn nhẫn giữa họ là nguyên nhân chính dẫn đến sự tàn khốc không thể cứu vãn của những con người sống ở trong đại gia đình bất hạnh này.

Có thể nói, Giả phủ chính là hình ảnh thu nhỏ của triều đại nhà Thanh và tác phẩm chính là bức tranh hiện thực rộng lớn về xã hội phong kiến Trung Quốc trên con đường suy tàn bấy giờ.

Trên đây là bài viết về “Tứ đại danh tác” – 4 tác phẩm văn học kinh điển của Trung Quốc Chúc các bạn có khoảng thời gian vui vẻ khi học và khám phá văn hóa Trung Hoa.